စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားတိုးတက္လာျခင္းနွင္႔ေရရွည္တည္တံ႔ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ

လူ႔သမို္င္းတစ္ေလွ်ာက္လုံးတြင္လူသားတို႔သည္အဆင္႔ဆင္႔ေသာေခတ္ေၿပာင္းေတာ္လွန္ေရးမ်ားကို

ၿဖတ္သန္းလာခဲ႔ရၿပီးလူသားတို႔၏အသိညာဏ္တိုးတက္လာသည္နွင္႔အမွ်တုိးတက္ေၿပာင္းလဲမွဳမ်ားသည္ လည္းအရွိန္အဟုန္ၿမင္႔မားလာခဲ႔ေပသည္။နိုင္ငံေရး၊စီးပြားေရး၊လူမွဳေရးအစရွိေသာအရာမ်ားေပၚတြင္သက္

ေရာက္မွဳရွိေသာ”စက္မွဳေတာ္လွန္ေရး”သည္လည္းလူ႔သမိုင္း၏အေရးပါေသာအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ၿဖစ္ပါ

သည္။ပညာရွင္အမ်ားစုက”ပထမအၾကိမ္စက္မွဳေတာ္လွန္ေရး”ကို၁၈ရာစုအေစာပိုင္းတြင္ဂရိတ္ၿဗိတိန္၌ စတင္ၿဖစ္ပြားခဲ႔သည္ဟုသတ္မွတ္ၾကၿပီး”ဒုတိယအၾကိမ္”ကိုမူ၁၉ရာစုတြင္အၿခားေသာဥေရာပနိုင္ငံမ်ားနွင္႔အေမရိကတြင္၎”တတိယအၾကိမ္”ကိုမူ၂၀ရာစုတြင္ဂ်ပန္နွင္႔အေရွ႔အာရွနိုင္ငံမ်ားတြင္၎ၿဖစ္ပြားခဲ႔သည္ဟုသတ္မွတ္ထားၾကပါသည္။စက္မွဳေတာ္လွန္ေရးဆိုသည္မွာယခင္ကလက္မွဳလုပ္ငန္းေနရာမ်ားတြင္စက္ကိရိ

ယာမ်ားကိုအစားထိုးသုံးစြဲလာၾကၿပီးကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားကိုအခ်ိန္တိုတိုအတြင္းမွာအေရအတြက္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္လာနိုင္ေသာၿဖစ္စဥ္ဟုအၾကမ္းဖ်င္းအားၿဖင္႔ဆိုနိုင္ေပသည္။စက္မွဳနိုင္ငံဆိုသည္မွာလည္းနိုင္ငံ၏ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳအမ်ားစုတြင္စက္မွဳလုပ္အားၿဖင္႔ထုတ္လုပ္ေသာထုတ္ကုန္သည္သုံးပုံနွစ္ပုံခန္႔ပါဝင္ေနေသာနိုင္ငံဟုမွတ္ယူနိုင္ေပသည္။

စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ၿခင္းသည္နိုင္ငံတစ္နို္င္ငံ၏စီးပြားေရးတိုးတက္လာမွဳကိုအဓိကတြန္းအားေပးေသာအရာၿဖစ္သည္ဟုပညာရွင္မ်ားကမွတ္ယူၾကေပသည္။နိုင္ငံမ်ားကိုေယဘူယအားၿဖင္႔ဝင္ေငြနိမ္႔က်ေသာနိုင္ငံ(Low income incountry)၊ဝင္ေငြအလယ္အလတ္ရွိေသာနိုင္ငံ(Middle income country)၊ ဝင္ေငြၿမင္႔မားေသာနိုင္ငံ(High income country)ဟူ၍ခြဲၿခားသတ္မွတ္ၾကပါသည္။ထို႔အၿပင္နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ ၏တိုင္ၿပည္ဝင္ေငြ(သို႔)စုစုေပါင္းတိုင္းၿပည္ထုတ္ကုန္(GNP)ႏွင္႔စုစုေပါင္းၿပည္တြင္းထုတ္ကုန္(GDP)တို႔ကို

စိုက္ပ်ိဳးေရး၊စက္မွဳလုပ္ငန္းနွင္႔ဝန္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္းဟူေသာအမ်ိဳးအစားမ်ားခြဲၿခားကာမည္သည္႔နိုင္ငံသည္

မည္သည္႔အမ်ိဳးအစားေသာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားဆုံးပါဝင္သည္ကိုလည္းေလ႔လာၾကပါသည္။ထိုေလ႔လာခ်က္မ်ားအရ၁၉၉၉ခုနစ္တြင္ဝင္ေငြနိမ္႔က်ေသာနုိင္ငံမ်ား၏စုစုေပါင္းၿပည္တြင္းထုတ္ကုန္မ်ားတြင္စိုက္ပ်ိဳးေရးသည္၂၇ရာခုိင္နွဳန္း၊စက္မွဳလုပ္ငန္းသည္၃၀ရာခုိင္နွဳန္း၊ဝန္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္းသည္၄၃ရာခုိင္နွဳန္းအသီးသီးရွိေနၾကၿပီးဝင္ေငြအလယ္အလတ္ရွိေသာနိုင္ငံမ်ားတြင္စိုက္ပ်ိဳးေရး၁၀ရာခုိင္နွဳန္း၊စက္မွဳလုပ္ငန္း၃၆ရာခိုင္နွဳန္း၊

ဝန္ေဆာင္မွဳ၅၅ရာခုိင္ႏွဳန္းတို႔အၿပင္ဝင္ေငြၿမင္႔မားေသာနုိင္ငံမ်ားတြင္စိုက္ပ်ိဳးေရး၂ရာခုိင္နွဳန္း၊စက္မွဳလုပ္ငန္း

၃၀ရာခိုင္နွဳန္းနွင္႔ဝန္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္း၆၄ရာခိုင္နွဳန္းပါရွိေနကိုေတြ႕ရွိရပါသည္။ယခုအခါတြင္စက္မွဳထြန္ကားေသာေခတ္နွင္႔စက္မွဳထြန္းကားမွဳအလြန္ေခတ္ကာလဟူ၍လည္းလုပ္သားထုတ္လုပ္မွဳရွဳေထာင္႔မွလည္းေလ႔လာသုံးသပ္ၾကပါသည္။ထိုကဲသို႔ေသာပညာရွင္မ်ား၏ဘက္ေပါင္းစုံမွေလ႔လာသုံးသပ္မ်ားအရစက္မွဳလုပ္ငန္းတိုးတက္ထြန္းကားလာၿခင္းသည္နို္င္ငံတစ္နိုင္ငံ၏စီးပြားေရးအေပၚတြင္သာမကပဲလူသားတို႔၏အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရး၊နုိင္ငံေရးၿဖစ္စဥ္မ်ားေၿပာင္းလဲလာၿခင္း၊သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နွင္႔ေဂဟစနစ္မ်ားအေပၚတြင္ဆိုးရြားစြာသက္ေရာက္လာၿခင္း၊နို္င္ငံတြင္းႏွင္႔နိုင္ငံမ်ားအၾကားမညီမွဳမ်ားပိုမိုၾကီးထြားလာၿခင္းအစရွိေသာၿပသနာမ်ားႏွင္႔ပါပတ္သတ္ဆက္ႏႊယ္မွဳရွိေၾကာင္းကိုေတြ႔ရွိရပါသည္။

ယေန႔ကမာၻတြင္္ဖြံၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဟူေသာစကားသည္အလြန္ေရပန္းစားကာလူတိုင္း၊အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း၊နိုင္ငံတိုင္းကသုံးစြဲၾကေပသည္။ထိုအထဲတြင္မွအမ်ိဳးအစားမ်ားခြဲၿခားကာစီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ၊လူမွဳေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ၊နိုင္ငံေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ၊ပညာေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳစသည္ၿဖင္႔အမ်ိဳးအစားမ်ားခြဲၿခားကာေလ႔လာဆန္းစစ္ၾကလွ်က္ရွိပါသည္။ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳဟူေသာစကားလုံးကိုအဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖင္႔ရွဳေထာင္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးမွခ်ဥ္းကပ္ဖြင္႔ဆိုၾကပါသည္။အေၿခခံအက်ဆုံးေသာအဓိပၸါယ္တစ္ခုမွာ”မူရင္းရွိရင္းစြဲအေၿခအေနတစ္ခုမွပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာအေၿခအေနတစ္ခုဆီသို႔ေၿပာင္းလဲၿခင္းၿဖစ္စဥ္”ဟုဆိုရေပလိမ္႔မည္။ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳၿဖစ္ထြန္းလားေအာင္ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္နိုင္ငံတိုင္းနိုင္ငံတိုင္းတြင္၎တို႔၏ဦးစားေပးအရာမ်ား၊မဟာဗ်ဴဟာမ်ားႏွင္႔မူဝါဒမ်ားရွိၾကေပသည္။ထိုမူဝါဒမ်ားကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္အဖက္ဖက္မွခ်ဥ္ထိုးစဥ္းစားၿပီးအေကာင္းဆုံးနွင္႔အမွန္ကန္ဆုံးၿဖစ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ၏စီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္လုပ္ရာတြင္လည္းလူနည္းစုအရင္းရွင္မ်ားအတြက္သာအက်ိဳးရွိေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမူဝါဒမ်ားမၿဖစ္ေအာင္အေၿခခံလူတန္းစားမ်ား၏အက်ိဳးစီးပြားကိုပါကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္ၿမွင္႔တင္ေပးနုိင္ေသာမူဝါဒမ်ားၿဖစ္ရန္လည္းလိုအပ္ေပသည္။ထိုဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳသည္ေရရွည္တည္တံ႕ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳၿဖစ္ရန္လည္းလိုအပ္ပါသည္။

ကမာၻ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ၾကီး၏၂၀၀၀ခုနစ္တြင္က်င္းပေသာေထာင္စုနွစ္အေထြေထြညီလာခံတြင္ေထာင္စုနွစ္ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပန္းတိုင္မ်ားဟူ၍ခ်မွတ္ခဲ႔ပါသည္။၂၀၁၅ခုနစ္အထိအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရမည္႔ရည္မွန္းခ်က္မွာစုစုေပါင္း၈ခ်က္ရွိေပသည္။ကမာၻကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္နုိင္ငံအားလုံးကထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ဆုံးၿဖတ္ခဲ႔ၾကသည္။ထိုအခ်က္(၈)ခ်က္မွာ(၁)ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳႏွင္႔ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမွဳတုိက္ဖ်က္ေရး(၂)လူသားတိုင္းအေၿခခံပညာေရးသင္ယူၿပီးေၿမာက္ေရး(၃)က်ား/မတန္းတူအခြင္႔အေရးမ်ားၿမင္႔တင္ေပးေရးနွင္႔နယ္ပယ္စုံ၌အမ်ိဳးသမီးမ်ားပါဝင္လာမွဳၿမင္႔တင္ေပးေရး(၄)ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္မ်ားေသဆုံးမွဳနွဳန္းေလ်ာ႔ခ်ေရး(၅)ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ား၏က်န္းမာေရးၿမင္႔တင္ေပးေရး(၆)ခုံခံအားက်ဆင္းမွဳကူးစက္ေရာဂါ၊ငွက္ဖ်ားေရာဂါအစရွိေသာေရာဂါမ်ားအားအၿမစ္ၿပတ္တိုက္ဖ်က္ေရး(၇)သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နွင္႕ေဂဟစနစ္မ်ားအားထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ေရး(၈)ကမာၻလုံးဆုိင္ရာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားကူညီေထာက္ပံ႔ေပးေရးတို႔ၿဖစ္ပါသည္။

၂၀၁၅အလြန္ကာလသို႔ေရာက္ရွိလာေသာအခါတြင္ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳမ်ားကိုပိုမိုၿဖည္႔စြက္စဥ္းစားလာ

ၾကၿပီး၂၀၃၀ခုနစ္အထိအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရမည္႔”ေရရွည္တည္တံ႔ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳမ်ား”အမည္ရွိေသာအခ်က္၁၇ခ်က္ပါဝင္ေသာသေဘာတူညီမွဳတစ္ရပ္ကိုအတည္ၿပဳဆုံးၿဖတ္ခဲ႔ၾကေပသည္။ထိုအခ်က္၁၇ခ်က္မွာ(၁)ေနရာေဒသစုံတြင္အသြင္မ်ိဳးစုံၿဖင္႔တည္ရွိေနသာဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳမ်ားကိုအဆုံးသတ္ရန္

(၂)ေရရွည္တည္တံ႔ေသာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားၿဖစ္ထြန္းလာေအာင္ၿမွင္႔တင္ေပးၿပီးအစားအစာလုံၿခဳံေရးကိုသတိထားေဆာင္ရြက္လွ်က္ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမွဳမ်ားအဆုံးသတ္ေရး(၃)လူတုိ္င္းသက္တန္းေစ႔ေနနိုင္ေရးႏွင္႔ေရာဂါဘယကင္းေဝးေရး(၄)တန္းတူညီမွ်ၿပီးအားလုံးပါဝင္နုိင္ေသာပညာေရးစနစ္မ်ားကိုေဖာ္ေဆာင္ၿပီးတစ္သက္တာေလ႔လာနိုင္မွဳကိုၿမွင္႔တင္ေပးေရး(၅)က်ား/မတန္းတူညီမွ်ေရးႏွင္႔အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားစြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားၿမွင္႔တင္ေပးေရး(၆)သန္႔ရွင္း၍ေကာင္းမြန္ေသာေရအရင္းအၿမစ္မ်ားရရွိေအာင္ပိုမိုေဆာင္ရြက္ၿပီးေရရွည္တည္တံ႔ေသာအရင္းအၿမစ္ၿဖစ္ေအာင္စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲေစၿခင္း(၇)သန္႔ရွင္းေသာ၊အသုံးဝင္ေသာ၊ေရရွည္တည္တံ႕ေသာစြမ္းအင္အရင္းအၿမစ္မ်ားရရွိေအာင္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း(၈)အလုပ္အကိုင္အခြင္႔အလမ္းမ်ားပိုမိုေဖာ္ေဆာင္ေပးနိုင္ေသာ၊အားလုံးပါဝင္နိုင္မွဳကိုအားေပးေသာေရရွည္တည္တံေစနိုင္ေသာစီးပြားေရးအခြင္႔အလမ္းမ်ားေဖာ္ေဆာင္ေပးနိုင္ေရး(၉)တီထြင္ၾကံဆမွဳမ်ားႏွင္႔စက္္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားပိုမိုေကာင္းမြန္စြာေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္အေၿခခံအေဆာက္အအုံမ်ားတည္ေဆာက္ေပးေရး(၁၀)နုိင္ငံတြင္းနွင္႔နိုင္ငံမ်ားအၾကားမညီမွ်မွဳမ်ားကိုေလ်ာ႔ခ်နိုင္ေရး(၁၁)လုံၿခဳံေသာ၊ေအးခ်မ္းေသာ၊ေရရွည္တည္တံ႕ေသာၿမိဳ႔ၿပမ်ားနွင္႔အိုးအိမ္မ်ားပိုမိုေဖာ္ေဆာင္ေပးၿခင္း(၁၂)ထုတ္လုပ္မွဳနွင္႔စားသုံးမွဳၿဖစ္စဥ္မ်ားအားပိုမိုေကာင္းမြန္ကာေရရွည္တည္တံ႕ေစၿခင္း

(၁၃)ရာသီဥတုေဖာက္ၿပန္ေၿပာင္းလဲမွဳမ်ားအားေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲၿခင္း(၁၄)ၿမစ္၊ေခ်ာင္း၊သမုဒၵရာမ်ား၏ေဂဟစနစ္မ်ားကိုေရရွည္တည္တံ႔ေစရန္ထိန္းသိ္မ္းေစာင္႔ေရွာက္ေစၿခင္း(၁၅)သဘာဝေဂဟ စနစ္မ်ားၿပန္လည္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ၿပဳၿပင္ၿခင္း၊ထိန္းသိမ္းၿခင္းမ်ားနွင္႔ေရရွည္တည္တံ႕ေစရန္ကာကြယ္

ၿခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္(၁၆)တရားမွဳတမွဳ၊ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနွင္႔ေရရွည္တည္တံ႕ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳမ်ားၿဖစ္ထြန္းလာေအာင္အားေပးေဆာင္ရြက္ၿခင္း(၁၇)ေရရွည္တည္တံ႕ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳမ်ားကိုအေကာင္အထည္

ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မည္႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားအားေပးကူညီေဆာင္ရြက္ၿခင္းတို႔ၿဖစ္ပါသည္။

          ေရရွည္တည္တ႔ံေသာဖြံၿဖိဳးတုိးတက္မွဳဆိုသည္မွာလူမွဳ႕ကမာၻႏွင္႔သဘာဝကမာၻကိုလူသားတို႔၏အ

ေတြးအေခၚမ်ားနွင္႔လုပ္ရပ္မ်ားအေပၚအမွီျပဳလွ်က္မွ်ေျခအေျခအေနကိုဖန္တီးၿခင္းၿဖစ္ေပသည္။လူသားတို႔၏အေတြးအေခၚႏွင္႔လုပ္ရပ္မ်ားသည္သိပၸံပညာရပ္နွင္႔အတူတျဖည္းျဖည္းတိုးတက္လာခဲ႔ေသာ္လည္းသဘာဝကမာၻအတြက္မူအနုတ္သေဘာေဆာင္မွဳမ်ားသာၿဖစ္ေပၚလာခဲ႔ေပသည္။စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားတိုးတက္ထြန္းကားလာၿပီးလူသားတို႔၏လူေနမွဳအဆင္႔အတန္းမ်ားႏွင္႔လိုအင္ဆႏၵမ်ားကိုအလြယ္တကူျပည္႕ဝလာခဲ႔ေသာ္လည္းထိုစက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားတိုးတက္လာျခင္းေၾကာင္႔လူမွဳကမာၻတြင္လူသားမ်ား၏က်န္းမာေရးၿပသနာမ်ား၊မညီမွ်ေသာလူမွဳေရးၿပသနာမ်ားအၿပင္လူသားမ်ားအေပၚတြင္အဓိကရိုက္ခတ္လာေသာသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးယိုယြင္းမွဳမ်ား၊ေဂဟစနစ္မ်ားဆိုးရႊားစြာပ်က္စီးျခင္းမ်ားစေသာသဘာဝကမာၻပ်က္စီးျခင္း၏အက်ိဳးဆက္မ်ားကိုပါလူသားမ်ားကခံစားရပါသည္။သို႔ေသာ္ယူနက္စကိုအဖြဲ႔ႀကီး၏”World Culture Report”အရ

ကမာၻ႔လူဦးေရ၏၁၄ရာခိုင္နွဳန္းမွ်ကသာသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရးသည္သူတို႔နိုင္ငံ၏အဓိကၿပသနာဟုယူဆၾကသည္ဟုသိရွိရပါသည္။

          စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာၿခင္းကိုလူမွဳ၊စီးပြားေရးႏွင္႔ေဂဟေဗဒတို႔၏ရွဳေထာင္မွလည္းေလ႔လာၾကၿပီးေရရွည္တည္တံ႔ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳျဖစ္ေစရန္အတြက္မည္ကဲ႔သုိ႔ျပဳမွဳလုပ္ေဆာင္ရမည္ကိုလည္းပညာရွင္မ်ားကအၾကံၿပဳၾကပါသည္။ကမာၻလူဦးေရသည္တစ္နွစ္ထက္တစ္နွစ္တိုးတက္လာခဲ႔ၿပီးစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ေရးသည္လည္းႏွစ္ဆခန္႔တိုးတက္လာခဲ႔ေပသည္။ထို႔အျပင္စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားတုိးတက္လာျခင္းေၾကာင္႔သကၠရာဇ္၁၉၀၀မွစတင္ကာကမာၻ႔စီးပြားေရးသည္လည္းနွစ္စဥ္၃ရာခုိုင္ႏွဳန္းအထိတိုးတက္လာခဲ႔ပါသည္။ထိုကဲသုိ႔တိုးတက္လာသည္နွင္႔အမွ်သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ားၿဖစ္ေသာသတၱဳမ်ားနွင္႔စြမ္းအင္သုံးစြဲမွဳနွဳန္းမ်ားလည္းျမွင္႔တက္လာခဲ႔ပါသည္။ေလထုထဲတြင္ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႔ပါဝင္မွဳသည္လည္း၂၅ရာခုိင္နွဳန္းမွ၃၀ရာခိုင္နွဳန္းအထိျမင္႔တက္လာခဲ႔ေပသည္။ေရထုနွင္႔ေျမထုထဲတြင္နုိက္ထရိုဂ်င္နွင္႔ေဖာ႔စဖိတ္ပါဝင္မွဳနွဳန္းသည္လည္းေၾကာက္မခန္းလိလိၿမင္႔တက္လာခဲ႔ၿပီးေရအရင္းအျမစ္ညစ္ညမ္းမွဳမ်ားနွင္႕ေျမဆီလႊာပ်က္စီးမွဳမ်ားကိုပါၿဖစ္ေပၚေစခဲ႔ပါသည္။

          ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳျပသနာသည္တစ္ကမာၻလုံးရင္းဆိုင္ေနရေသာကမာၻလုံးခ်ီျပသနာတစ္ခုၿဖစ္ပါသည္။ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေသာစကား၏အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ကိုလည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာရွဳေထာင္႔မွဖြင္႔ဆိုၾကပါသည္။ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳကိုေလ်ာ႔ခ်ရာတြင္အဓိကစဥ္းစားေဆာင္ရြက္ရမည္႔အေရးပါေသာအရာသုံးခုမွာ(၁)ဝင္ေငြ(၂)ရုပ္ဝတၱဳခ်ိဳ႕တဲ႔မွဳနွင္႔(၃)စြမ္းရည္ခ်ိဳ႔တဲ႔မွဳတို႔ျဖစ္ပါသည္။ထိုဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳသည္ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုအဟန္႔အတား

ျဖစ္ေစေသာအရာဟုေဘာဂေဗဒပညာရွင္အမ်ားစုကယူဆၾကပါသည္။ထို႔အျပင္စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာျခင္းေၾကာင္႔ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳအေပၚသက္ေရာက္မွဳမ်ားစြာရွိေနသည္ကိုလည္းေလ႔လာေတြ႔ရွိရပါသည္။ေကာင္းမြန္ေသာအစိုးရ၊အက်ိဳးရွိေသာမူဝါဒမ်ား၊မွန္ကန္ေသာအုပ္ခ်ဳပ္မွဳနည္းစနစ္မ်ားအစရွိေသာအုပ္

ခ်ဳပ္ေရးမဏိၰဳင္၏အေရးပါမွဳသည္လည္းစက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းကဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳအပၚအေပါင္းလကၡဏာသက္ေရာက္ျခင္းလား၊အနုတ္လကၡဏာသက္ေရာက္ျခင္းလားဟူသည္ကိုအဓိကအဆုံးအျဖတ္ ေပးေနေပသည္။

          နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ၏စီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳသည္အလယ္အလတ္တန္းစားလူဦးေရကိုတိုးပြားေအာင္

ျပဳလုပ္ၿပီးအလုပ္အကုိင္အခြင္႔အလမ္းမ်ားကိုေဖာ္ေဆာင္ေပးနိုင္ျခင္း၊အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားကိုစနစ္တက်ႏွင္႔တိုးပြားေစျခင္း၊သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚတြင္သက္ေရာက္မွဳနည္းနိုင္သမွ်အနည္းဆုံးျဖစ္ေစျခင္း၊မွ်တေသာၿပိဳင္ဆိုင္မွဳကိုအားေပးေစျခင္းစေသာအရာမ်ားကိုဦးတည္ေဆာင္ရြက္မွသာေရရွည္တည္တံ႕ေသာစီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳကိုၿဖစ္ပြားေစနုိင္ပါမည္။မ်ားစြာေသာဖြံၿဖိဳးဆဲနိုင္ငံမ်ားတြင္စက္မွဳလုပ္ငန္းဖြံၿဖိဳတိုး

တက္မွဳမ်ားသည္အထက္ပါစီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆီသုိ႔ဦးတည္ျခင္းမရွိဘဲလူနည္းစုအရင္းရွင္မ်ားသာ

ႀကီးပြားေစျခင္း၊လူလတ္တန္းစားမ်ားကိုပိုမိုဖိႏွိပ္မွဳမ်ားျဖင္႔လူတန္းစားကြာဟမွဳမ်ားကိုပိုမိုျဖစ္ပြားေစျခင္း၊သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးဆုံးရွဳံးမွဳမ်ားကိုလစ္လ်ဳရွဳမွဳမ်ားျပဳမူျခင္းစေသာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းအနုတ္လကၡဏာမ်ားကိုျဖစ္ေပၚေစၿပီးနိုုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မွဳမ်ားကိုၾကဳံေတြ႔ရကာအဆိုးေက်ာ႔စက္ဝန္းကိုသာၾကဳံေတြ႔ရေပသည္။

စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားတိုးတက္လာျခင္းေၾကာင္႔အလြန္အမင္းၿမိဳ႕ျပဆန္လာၿခင္း၊ေက်းလက္ေဒသမွၿမိဳ႔ျပမ်ားဆီသို႔အစုလိုက္အျပဳလုိက္လူသားေရြ႔ေျပာင္းမွဳမ်ားျဖစ္ေပၚလာျခင္း၊ေက်းလက္ျမိဳ႔ျပကြာဟမွဳမ်ားျပားလာ

ျခင္းတို႔သည္လည္းေရရွည္တည္တံ႕ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳကိုအားနည္းေစေသာအဓိကအခ်က္မ်ားအျဖစ္ပါဝင္ပါသည္။အထူးစီးပြားေရးဇုန္မ်ား၊အျမန္လမ္းမႀကီးမ်ား၊ေရနက္ဆိပ္ကမ္းမ်ားအစရွိေသာစက္မွဳလုပ္ငန္းတိုးတက္လာၿခင္း၏ေနာက္ဆက္တြဲအျပဳအမူမ်ားေၾကာင္႔ေက်းလက္ေဒသေနေဒသခံမ်ား၏လယ္ယာေျမမ်ားမတရားသျဖင္႔သိမ္းပိုက္ခံရျခင္း၊စက္ရုံအလုပ္ရုံမ်ား၏ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားေၾကာင္႔သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္မ်ားခံစားရျပီးအလုပ္အကိုင္မ်ားရွားပါးလာျခင္းတို႔ေၾကာင္းမိမိတို႔ေဒသမ်ားကိုစြန္႔ခြာကာျမိဳ႔ျပမ်ားဆီသုိ႔ေရြ႕ေျပာင္းေနထိုင္မွဳမ်ားျဖစ္ေစကာျမိဳျပလူေနမွဳပိုမိုထူထပ္လာျပီးက်န္းမာေရး၊ပညာေရး၊လူမွဳေရးအစရွိေသာမညီမွ်မွဳမ်ားျပသနာမ်ားကိုျဖစ္ပြားေစပါသည္။ထုိမညီမွ်မွဳမ်ားေၾကာင္႔က်ား/မတန္းတူညီမွ်ေရးကိုပိုမိုကြာဟေစျခင္းမာ်း၊မွဳခင္းမ်ားထူေျပာလာျပီးလူသားလုံျခဳံေရးအထိပါထိခိုက္လာေစပါသည္။

          သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးထိခိုက္မွဳစစ္တမ္း(Enviromental Impact Assessment) စေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးမွဳကိုဆန္းစစ္ေလ႔လာေသာၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳမ်ားသည္လည္းစက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားေရရွည္တည္တံ႔ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာရာတြင္အေရးပါလွေပသည္။ေရရွည္တည္တံ႔ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ တြင္စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ရည္ၿမင္႔မားမွဳ၊လူမွဳေရးတန္းတူညီမွ်မွဳ၊လူသားမ်ားလုံျခဳံေရး၊ေဂဟစနစ္တည္ၿမဲေရးနွင္႔ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ေရးတို႔အဓိကပါဝင္ပါသည္။ထိုကဲသို႔အေၿခခံတန္းဖိုးမ်ားကိုေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္အတြက္

စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၏အဓိကအစိတ္အပိုင္းၿဖစ္ေသာနိုင္ငံစုံလုပ္ငန္းေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားအား(Corporate Social Responsibility) လူမွဳ႔ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ တာဝန္ယူမွဳ၊တာဝန္ခံမွဳ လုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ကိုင္ေစၿခင္းျဖင္႔ေရရွည္တည္တံ႕ေသာစက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားကိုေဖာ္ေဆာင္နိုင္ပါသည္။စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားအေနၿဖင္႔လည္းသတၱဳနွင္႔စြမ္းအင္မ်ားကိုအလြန္အကြ်ံသုံးစြဲျခင္းကိုေလ်ာ႔ခ်နိုင္ရန္အတြက္ပိုမိုဆန္းသစ္ကာပတ္ဝန္းက်င္အေပၚရိုက္ခတ္မွဳအနည္းဆုံးၿဖစ္နိုင္ေသာနည္းပညာမ်ားကိုသုေတသနစင္တာမ်ားေဆာက္လုပ္

ၿပီးေလ႔လာေဖာ္ထုတ္ေနရေပမည္။

          စက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင္႔ပ်က္စီးဆုံးရွဳံးမွဳမ်ားကိုစဥ္းစားရာတြင္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးထိခိုက္မွဳစစ္တမ္း (Enviromental Impact Assessment)သာမကလူမွဳေရးဆိုင္ရာနစ္နာမွဳစစ္တမ္း (Social Impact Assessment) မ်ားကိုပါေလ႔လာၾကပါသည္။လူမွဳေရးဆို္င္ရာနစ္နာခ်က္မ်ားေၾကာင္႔အၿခားေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဴးမ်ားအေနၿဖင္႔ပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊ဆင္းရဲႏြမ္ပါးမွဳ၊လူကုန္ကူးအႏၱရာယ္မ်ားအစရွိေသာ

ၿပသနာမ်ားကိုပါၿဖစ္ပြားေစပါသည္။ ထိုကဲသို႔ေသာၿပသနာမ်ားကိုေျဖရွင္းၿခင္းမၿပဳပါကေရရွည္တည္တံ႔ေသာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳကိုရရွိနိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ထို႔ေၾကာင္းစက္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာၿခင္းသည္အၿခား

ေသာကိစၥမ်ားအေပၚတြင္ပါရိုက္ခတ္မွဳမ်ားရွိေနေသာေၾကာင္႔စီးပြားေရးတိုးတက္မွဳရွဳေထာင္႔တစ္ခုတည္းမွမ

ခ်ဥ္ကပ္ဘဲေရရွည္တည္တံ႕ေသာဖြံၿဖိဳးတိုးတက္မွဳရွဳေထာင္မွခ်ဥ္းကပ္ေလ႔လာသင္႔ေၾကာင္႔ေလ႔လာေတြ႔ရွိရပါသည္။

                                                         

                                                                                         ေက်ာ္ထက္ေအာင္

ရည္ညႊန္းကိုးကား။

1.   Beyond Economic Growth, An Introduction to the Sustainable Development (Second Edition) By Tatyana P. Soubbotina (The World Bank, Washington D.C)

2.   Urbanization, Industrialization and Sustainable Development (RIVM Report) By Fred Langeweg, Henk Hilderink, Rob Maas

3.   Sustainable Industrialization, A New Strategic Trend In Asian Developing Economies By DO DUC DINH (Institute of World Economy, Hanoi, Vietnam)

4.   Globalization, Industrialization and Sustainable Growth By Raphael Kaplinsky

5.   ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳေလ်ာ႔ခ်ေရး (ခင္မမမ်ိဳး)